[2019-nCoV] Ai dễ nhiễm và tử vong do Corona Virus?

Bàn về coronavirus trên báo chí chúng ta thấy ý kiến thì nhiều nhưng dữ liệu thì ít. Tôi mới tìm ra vài dữ liệu liên quan đến tử vong sau khi bị nhiễm coronavirus và làm ngay một thể thao con số và chia sẻ đến các bạn nào quan tâm. Kết quả phân tích cho thấy virus này có vẻ ảnh hưởng chủ yếu đến nam giới cao tuổi và trong điều kiện ôn đới.
Thật vậy, coronavirus có vẻ nguy hiểm ở nam giới cao tuổi và trong môi trường ôn đới. Theo thống kê của Bloomberg tính đến ngày 23/1/2020 (1) thì trong số 24 người tử vong sau khi bị nhiễm coronavirus, 16 (67%) là nam. Tuổi trung bình lúc tử vong là 72, với người trẻ nhứt là 36 và cao tuổi nhứt là 89. Trong số 24 người chết, 10 người (42%) có tuổi 80+ (Biểu đồ 1).
Trong số những người chết, thời gian từ lúc bị nhiễm đến chết thường dưới 1 tháng. Cụ thể hơn, thời gian từ lúc chẩn đoán đến chết là 12.5 ngày, nhưng dao động trong khoảng 4 đến 56 ngày. Có người nhập viện từ tháng 11 năm ngoái và qua đời vào 21/1/2020, chứng tỏ virus đã bộc phát từ 2 tháng trước. Độ tuổi có liên quan yếu với thời gian từ lúc nhập viện đến tử vong (Biểu đồ 2). Nếu loại bỏ 1 ca ‘ngoại vi’ thì bệnh nhân cao tuổi có thời gian sống sót thấp hơn bệnh nhân ‘trẻ’ tuổi. So với nữ giới, xác suất nam giới ‘chết sớm’ hơn (Biểu đồ 3). Tuổi tử vong có lẽ nói lên rằng nguyên nhân tử vong có thể là do các bệnh đi kèm (comorbidities). Tuy nhiên, chúng ta chưa có dữ liệu để xác định nguyên nhân tử vong. Chúng ta cũng không biết trong số những người bị nhiễm, tỉ lệ tử vong là bao nhiêu, và do đó chưa thể nói virus này nguy hiểm như thế nào.
Chỉ 2 ngày sau khi có ca tử vong, giới khoa học thế giới đã giải trình tự toàn bộ genome của coronavirus và họ cho biết cấu trúc gen rất giống nhau. Điều này chứng tỏ nó (virus) có một nguồn gốc chung. Nhưng cho đến nay, cũng như SARS, chúng ta chưa có vaccine hay thuốc để điều trị.
Tóm lại, dữ liệu sơ khởi cho thấy những bệnh nhân bị nhiễm coronavirus và tử vong là tương đối cao tuổi và đa số là nam. Cũng cần nói thêm rằng virus này, có lẽ cũng giống như SARS, có khả năng sống sót trên 5 ngày trong môi trường nhiệt độ 22-25 độ C và độ ẩm 40-50% (tức trong điều kiện máy lạnh); nhưng trong môi trường 38 độ C và độ ẩm >95% thì khả năng sống sót của virus suy giảm nhanh (2). Vũ Hán, nơi virus xuất phát, nhiệt độ hiện nay là 5 độ C. Miền Bắc Việt Nam thì có thể có nguy cơ cao vì nhiệt độ ôn đới, nhưng Miền Nam Việt Nam nhiệt đới có thể không phải là môi trường lí tưởng cho coronavirus.

Biểu đồ bên trái: Tuổi trung bình lúc tử vong là 72, với người trẻ nhứt là 36 và cao tuổi nhứt là 89. Trong số 24 người chết, 9 người (37%) có tuổi trên 80.
Biểu đồ bên phải: Phân bố thời gian từ lúc chẩn đoán đến tử vong. Thời gian từ lúc chẩn đoán đến chết là 12.5 ngày, nhưng dao động trong khoảng 4 đến 56 ngày.

Biểu đồ 2: Mối tương quan yếu giữa tuổi và thời gian đến tử vong. Nếu loại trừ 1 ca ‘ngoại vi’ thì xu hướng chung là bệnh nhân cao tuổi có thời gian sống sót thấp hơn bệnh nhân trẻ tuổi (r = -0.3).

Biểu đồ 3: Xác suất (tích luỹ) tử vong tính từ ngày nhập viện đến lúc chết cho nam (16 người) và nữ giới (8 người). Tính trung bình thời gian từ lúc nhập viện đến khi chết ở nam giới là 10 ngày và nữ giới là ~16 ngày.
===
Cập nhật I: Theo số liệu thu thập bởi Bloomberg, tỉ lệ tử vong liên quan tới coronavirus tương đối thấp. Trong số 846 người bị nhiễm coronavirus toàn cầu, có 25 người tử vong (3). Như vậy tỉ lệ tử vong xấp xỉ 3%. Nếu so với tử vong vì SARS mấy năm trước (khoảng 7%) (4) thì tỉ lệ tử vong liên quan đến coronavirus thấp hơn.
Cập nhật II: Dữ liệu đã được Bloomberg cập nhật (2 pm giờ VN hôm nay) có 24 người tử vong, so với dữ liệu hồi sáng là 15 người, nên các chỉ số cũng thay đổi so với các chỉ số tôi báo vào lúc sáng.
(1) https://www.bloomberg.com/…/several-china-coronavirus-victi…
(2) https://www.hindawi.com/journals/av/2011/734690/
(3) https://www.bloomberg.com/…/2020-wuhan-novel-coronavirus-o…/
(4) http://www.cidrap.umn.edu/…/estimates-sars-death-rates-revi…
Nguồn: Tuan V. Nguyen FAHMS